کاوش موضوع تجربه گرایی
صفحه اصلی
تجربه گرایی
تجربهگرایی (به انگلیسی: Empiricism) یکی از گرایشهای اصلی در معرفتشناسی و نقطهٔ مقابل خردگرایی است. بر اساس این دیدگاه همهٔ معرفتهای بشری مستقیم یا غیرمستقیم برآمده از تجربه است. تجربه از منظر این دیدگاه نه فقط ادراک حسی بلکه دریافتهایی مانند حافظه یا گواهی دیگران را هم در بر میگیرد.
بر مبنای نظریهٔ مبناگرایی همهٔ باورهای ما با واسطهٔ استدلال نهایتاً از منبعی به دست آمدهاند که آن منبع نیاز به توجیه یا استدلال ندارد. تجربهگرایی — که یکی از زیرمجموعههای مبناگرایی است — تنها تجربه را به عنوان چنین منبعی بینیاز از توجیه میدانند. تقلیلگرایی یکی از ویژگیهای عمده برنامه تجربهگرایی است که توسط جان لاک مطرح شد و بارکلی و هیوم آن را تدقیق کردند و اثباتگرایان آن را آخرین میخی میدانستند که بر تابوت بحثهای دینی و اخلاقی و متافیزیکی کوفته شده بود.
تجربهگرایی با استفاده از حسیات در مقابل خردگرایی میباشد. تجربیات عقلی از علم حصولی است و روش اثبات غیر شهودی دارد. طبق نظر دکارت اگر همهٔ حواس چندگانهٔ ما از کار بیافتند ولی مغز هنوز بتواند فکر کند، حتماً ما وجود داریم؛ پس تجربهٔ این
دیدگاه بعد از رنسانس به صورت جدی طرح شد.
جان لاک، جرج بارکلی و دیوید هیوم از فیلسوفان در بین تجربهگرایان شناخته شدهاند. تجربهگرایان عقیده داشتند که کل شناخت از تجربه به دست میآید. این فیلسوفان با متافیزیک خردگرا بهخصوص استفاده مهارگسیختهاش از فرضیهپردازی طرح دعاوی کلان و شناخت مبتنی بر تصورات ذاتی خصومت میورزیدند.... بیشتر در ویکی پدیا